Scanauto’s zijn een enorme ‘Cash cow’ voor gemeenten in Nederland.

Bron AD 24-06-2019

De hoeveelheid bekeuringen is in steden die scanauto’s inzetten vaak tientallen procenten hoger, dan in het jaar voordat de digitale boetemachine daar zijn intrede deed. In de gemeente Tilburg is er zelfs sprake van een verdrievoudiging. Dat blijkt uit cijfers die het Algemeen Dagblad heeft opgevraagd bij een reeks grote gemeenten in Nederland.

Razendsnel

Parkeerwachters scheuren vaak over de Amsterdamse grachten en met Camera’s op het dak scannen ze razendsnel alle kentekens. Heeft een bestuurder geen parkeergeld betaald, dan krijgt die een aantal dagen later bijna volledig geautomatiseerd een boete.

Automobilisten kregen hier in de gemeente Amsterdam in 2018 voor bijna 30 miljoen euro naheffingsaanslagen, omdat zij geen parkeergeld hadden betaald. In 2012, het jaar voordat de hoofdstad de scanauto invoerde, bleef de teller nog steken op 18,5 miljoen euro.

Met de inzet van de scanauto zien we dat het aantal opgelegde naheffin­gen ongeveer verdrievou­digd is

In Tilburg lijkt de kans op een parkeerbon recent het hardst gestegen. ,,Met de inzet van de scanauto zien we dat het aantal opgelegde naheffingen ongeveer verdrievoudigd is”, verklaart woordvoerder Tom Daelman van de Brabantse gemeente. Het aantal zones voor betaald parkeren is uitgebreid, maar de gemeenten Tilburg en Amsterdam schatten in dat de invoering van de scanauto de grootste rol speelt bij de stijging.

Dankzij de rijdende boetemachines is betaald parkeren een goudmijn voor gemeenten geworden. Hoogleraar Transportbeleid Bert van Wee van de TU Delft: ,,Controles zijn goedkoper, er komt meer geld binnen uit boetes en doordat mensen weten dat de pakkans groter is, gaan ze eerder parkeergeld betalen.’’ Dat beaamt onder meer de gemeente Utrecht. ,,De betalingsbereidheid is tussen 2016 en 2018 gestegen van 71 naar 84 procent’’, stelt woordvoerder Matthijs Keuning. De opbrengst uit parkeerautomaten steeg in de Domstad van 18 naar 24 miljoen euro per jaar.

216 miljoen euro

Amsterdam inde het laatste jaar zonder scanauto’s in totaal 157 miljoen parkeergeld. Dat is afgelopen jaar gestegen tot een recordbedrag van 216 miljoen euro. Als in juli de boete in Amsterdam van 47,60 naar 62,70 euro gaat, kan de stad vermoedelijk rekenen op nog eens tien miljoen euro extra inkomsten uit parkeerboetes.

Sinds wanneer zetten steden de scanauto in? En hoeveel naheffingen levert dat op? Hieronder de cijfers op een rij:

Amsterdam: De hoofdstad handhaaft sinds juli 2013 digitaal. Het laatste volledige jaar voor de komst van de scanauto inde Amsterdam 18,5 miljoen met naheffingen, in 2018 bijna 30 miljoen, een stijging van 61 procent. Scannen met een auto geeft dus ruim 17 keer zoveel gecontroleerde kentekens.

Rotterdam: Nadat scanauto’s door de straten van de Maasstad gingen rijden om automobilisten zonder parkeerkaartje op de bon te slingeren, steeg het aantal bekeuringen explosief. Het aantal boetes steeg tussen 2014 van 177.859 naar 330.326 in 2016 (een stijging van 86 procent) en daalde in 2017 (met 6 procent) naar 310.684. In september 2015 gebruikte de gemeente nog twee van deze ‘boetewagens’. Sinds september 2016 rijden er zes rond. Recentere cijfers leverde Rotterdam ondanks herhaald verzoek niet aan.

Den Haag: In 2015 is de Hofstad met één scanauto begonnen en daarnaast werd er nog handmatig beboet. Inmiddels rijden er vier scanauto’s. Cijfers van 2014 kon de gemeente niet terughalen, maar alleen al sinds 2015 is het aantal naheffingen met de helft gestegen: van 156.062 naar 236.199 in 2018. Dat bracht in 2015 bijna 9,5 miljoen euro in het laatje en het afgelopen jaar ruim 15,1 euro.

Utrecht: De Domstad is in 2009 met een scanauto gestart. De parkeerafdeling is dat jaar onder de gemeente gaan vallen, dus van voor die tijd zijn er geen cijfers. In 2017 is er een tweede scanauto bijgekomen. In 2016 bedroeg het aantal boetes 40.000 in 2018 is de teller opgelopen tot 47.000, een stijging van 17,5 procent. De gemeente controleert nu veel vaker dezelfde straat. Mensen nemen daardoor minder vaak het risico om niet te betalen. De betalingsbereidheid is tussen 2016 en 2018 gestegen van 71 naar 84 procent. De opbrengst uit de parkeerautomaten steeg van 18 naar 24 miljoen euro per jaar.

Haarlem: Afgelopen jaar 30.659 boetes uitgedeeld. Daarvan waren 22.682 naheffingen. Dat zijn de parkeerboetes die worden geïnd als een automobilist niet heeft betaald om te parkeren, waarvan de opbrengst in de gemeentekas komt. De gemeente startte al in 2011 met een scanauto, maar door software-updates is het volgens de stad niet mogelijk om van voor die tijd nog cijfers te leveren.

Delft: Sinds maart 2016 rijdt er één scanauto. In 2015 bedroeg het aantal naheffingen 21.815 stuks, dat is 2018 opgelopen tot 27.465 naheffingen: een stijging van 26 procent. Daarmee is zo’n 1,7 miljoen mee geïnd. Het aantal betaald-parkeergebieden is in die periode ook uitgebreid.

Maastricht: Voor de gemeente Maastricht geldt dat deze scanauto’s nog niet zijn ingevoerd. Dat zal, naar alle waarschijnlijkheid, gebeuren in de tweede helft van 2020.

Tilburg: Sinds 1 oktober 2018 werkt Tilburg met een scanauto. Bij handmatige controle lag het gemiddeld aantal naheffingen per maand op 1.560. Met de inzet van de scanauto is dat aantal verdrievoudigd. In het eerste kwartaal van 2019 zijn er gemiddeld 4.700 naheffingen per maand. Het aantal zones met betaald parkeren is in december 2018 uitgebreid, maar de gemeente schat in dat de scanauto verantwoordelijk is voor de grootste stijging.

Zwolle: Vanaf eind mei 2018 zet Zwolle een scanauto in, het betreft een proef voor een jaar. Er werden dat jaar 13.171 naheffingen opgelegd, dat is meer dan de 12.766 boetes in 2017. De gemeente kan nu nog geen onderscheid maken tussen de tijd voor én na scanauto, dus met hoeveel procent de boetes sindsdien zijn toegenomen is niet duidelijk. Bestuurders maakten veel vaker bezwaar: 1663 tegen 979 keer. En kregen ook vaker gelijk: 786 tegen 413 keer.